Rys historyczny Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego ( źródło: Biuletyn „50 lat JTF 1961 – 2011” ).
Geneza utworzenia Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego
Jest oczywiste, że urokliwa krajobrazowo i przyrodniczo oraz pełna zabytków Ziemia Jeleniogórska stanowiła atrakcję dla wszystkich, którzy tu się osiedlali po II wojnie światowej. Szczególnie atrakcyjną była dla tych, którzy przyjechali tu z własnym bagażem umiejętności fotografowania – dla nich pobliskie Karkonosze i przedgórze były przysłowiową Mekką tematyczną gdy chodzi o krajobraz.
Nic dziwnego, że wytworzył się swojego rodzaju potencjał twórczy, którego oznaką były kontakty pomiędzy zaawansowanymi fotoamatorami, wzajemne pokazywanie swoich prac, wymiany doświadczeń a nawet próby publicznej prezentacji fotografii.
Największą z nich i o największym rozgłosie była wystawa zorganizowana w 1948 r. w sali „Dworca Turystycznego” mieszczącym się przy dawnym PI. Bieruta 3, obecnie Pl. Niepodległości. Były tam pokazywane prace m.in. Jana Bułhaka a gospodarzem wystawy był dr Stanisław Bernatt, znany jeleniogórski pisarz-marynista.
Na gruncie fotografii zawiązywały się znajomości, przeradzające się często w przyjaźnie, nawet powstawały grupy, które urządzały wspólne wypady po okolicy, celem zbierania materiału fotograficznego. W 1955 r. zawiązuje się Oddział Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, który lokuje się przy dawnej ul. 15-Grudnia 22 (obecnie Bankowej).
Oddział zabłysnął dwoma wystawami zbiorowymi i konkursem, ale już w 1958 r. przestaje istnieć.
Jeszcze zanim zaprzestał działalności Oddział PTF, gdy w największym zakładzie Kotliny Jeleniogórskiej, tj. w Celwiskozie, tworzy się w 1957 r. Sekcja Fotograficzną która w 1960 r. przeistacza się w Foto-Klub „Celwiskoza”.
Poza nim są też sekcje fotograficzne, jak np. w „Polfie”, Zakładzie Energetycznym, Miejskim Zakładzie Budownictwa Miejskiego czy przy „Fampie” ale to jeszcze nie zaspakaja potrzeb ogółu mieszkańców Jeleniej Góry zainteresowanych fotografią. Często dochodzi do spotkań zaawansowanych fotoamatorów w Foto-Optyce przy ul. 1-go Maja, gdzie kierownikiem jest Mieczysław Hładki. Dzięki jego wyrozumiałości i chęci wspomagania tych, którym fotografia jest bliska, odbywają się tam mini-wystawy, konkursy na najlepsze zdjęcia i zebrania dyskusyjne niewielkich grup fotoamatorów. Panująca tam atmosfera sprzyja snuciu śmiałych planów zawiązania jakiejś samodzielnej organizacji jeleniogórskich fotoamatorów.
Jest rok 1960 a w nim imprezy fotograficzne o dużej wartości artystycznej, jak np. wystawa „15 lat pod Karkonoszami”, której organizatorem i komisarzem był jeleniogórski artysta fotografik Emil Londzin, następnie indywidualna wystawa fotografii Jana Korpala, artysty fotografika ze Szklarskiej Poręby, która pokazywała piękno Karkonoszy i regionu. Obydwie wystawy dodatkowo uświadamiały jaką wartością dla jeleniogórskiego regionu są jego walory krajobrazowe. I jeszcze jedna wystawa, słynna .Rodzina człowiecza” E. Steichena, która choć nie pokazuje zdjęć o tematyce górskiej czy krajobrazowej robi swoją wymową ogromne wrażenie.
Nadchodzi grudzień i wtedy zawiązuje się 16-osobowa grupa inicjatywna, której upór i wiara w powodzenie wreszcie doprowadza do zrealizowania zamysłu utworzenia organizacji o nazwie Stowarzyszenie Miłośników Fotografiki Amatorskiej w Jeleniej Górze
Zostało ono wpisane do rejestru stowarzyszeń Urzędu Spraw Wewnętrznych we Wrocławiu z datą 11.08.1961 r. pod numerem 1234, ale zebranie założycielskie z wyborem pierwszych jego władz odbyło się 22.10.1961 r. w lokalu Stronnictwa Demokratycznego przy ul. Mickiewicza z udziałem 28 osób. Można tylko sobie wyobrazić, jakie emocje i radość towarzyszyły temu zebraniu.
W jego efekcie ukonstytuował się pierwszy Zarząd SMFA o następującym składzie: Emil Londzin – prezes, Tadeusz Dziedzicki – wiceprezes, Kazimierz Muszyński – skarbnik, Mieczysław Obałek – gospodarz, Józefa Wojtusiak – sekretarz. W skład Komisji Rewizyjnej weszli: Waldemar Wydmuch – przewodniczący, Jan Brzeski i Zbigniew Adamski – członkowie, natomiast do Sądu Koleżeńskiego zostali wybrani: Wiesław Dachowski – przewodniczący, Stanisław Wojtusiak i Janusz Maniecki – członkowie.
Idea działalności SMFA polegała na: organizacji wystaw indywidualnych i zbiorowych członków Stowarzyszenia, nawiązywanie kontaktów z innymi organizacjami fotoamatorów, ze znanymi fotografikami, organizowanie prelekcji, zebrań dyskusyjnych, szkoleń, pokazów przezroczy, konkursów. Podstawą działania miały być cotygodniowe spotkania członków i sympatyków Stowarzyszenia.
Zdecydowano, że wśród różnorakich działań wystawy fotograficzne będą odgrywać pierwszoplanową rolę, jako najlepsza wizytówka istnienia Stowarzyszenia. Nad doborem materiałów wystawowych i nad ich poziomem czuwała Komisja Artystyczna w składzie: Jan Korpal, artysta fotografik, Stanisław Niedźwiecki – fotografik z dużym doświadczeniem i międzynarodową sławą oraz Martyna Borowska – kierownik Wydziału Kultury Powiatowej Rady Narodowej w Jeleniej Górze.
Wernisaż pierwszej wystawy SMFA odbył się w pół roku po zebraniu założycielskim, tj. w marcu 1962 r. Następ¬na wystawa miała oczywisty tytuł: „Piękno Ziemi Jeleniogórskiej” czyli taki, który podkreślał to, co gra w fotograficznym sercu członków Stowarzyszenia, która była eksponowana w Muzeum Regionalnym.
W tym samym roku była jeszcze eksponowana wystawa fotoamatorów z Liberca, co sygnalizowało nawiązanie współpracy z czechosłowackimi fotoamatorami. Na przestrzeni lat 1962-1974 miało miejsce szereg wystaw indywidualnych, których autorami byli: Zenon Auksztulewicz, Alfred Borkowski, Tadeusz Dziedzicki, Jan Korpal, Stanisław Niedźwiecki, Antoni Walczak i Waldemar Wydmuch.
Stowarzyszenie w tym czasie zorganizowało także ok. 20 zbiorowych wystaw prac swoich członków oraz wystawy znanych artystów spoza Jeleniej Góry, w tym takich sław jak Zofia Nasierowska (1967) i Wojciech Plewiński (1969) – obydwie urzekające artyzmem i mistrzowską techniką stanowiły bardzo dobry przykład do naśladowania. Zaproszono też wystawę z Klubu Fotograficznego „Helikon-64″ z Bretnig w NRD (1971), która była wynikiem kontaktów z tym Klubem.
Ale najwięcej sensacji wzbudziły wówczas wystawy aktu i portretu, słynne ” Venus 70″ i „Venus 71” sprowadzone z Krakowa. Każdy, kto pamięta tamte czasy i tamte wystawy wie ile emocji one wzbudzały, zarówno w kontekście artystycznym jak i obyczajowym. Dziś ten drugi aspekt byłby niezauważalny lub marginesowy – tak zmieniają się czasy.
Poza działalnością wystawienniczą w Stowarzyszeniu prowadzone były prelekcje na rożne tematy; tak techniczne jak i artystyczne. Prelegentami byli członkowie SMFA: Danuta Bielicka, Jan Brzeski, Mieczysław Hładki, Piotr Mierzwiński, Józefa Wojtusiak, Waldemar Wydmuch i dwaj artyści fotograficy Jan Korpal i Emil Londzin. Stowarzyszenie jest też organizatorem dwóch akcji: „Fotografia dla szkół ” (1965) i „Fotografia dla statku M/S Jelenia Góra”. „Fotografie dla szkół” to zbiór ok. 300 szt. zdjęć formatu 24x30cm, które były przekazane do dekoracji sal i gabinetów szkolnych, natomiast „Fotografie dla statku M/S Jelenia Góra” to wykonany album ze zbiorem zdjęć miasta i regionu, który był wręczony załodze statku podczas jego uroczystego wodowania w 1967r. Miał być ten album stałym elementem-łącznikiem załogi z krajem, ale przede wszystkim z Ziemią Jeleniogórską, miał także promować nasz region poza granicami kraju. Album wprawiał w zachwyt oglądających, szczególnie rozsianą po świecie Polonię.
W Stowarzyszeniu organizowano także konkursy na najlepsze zdjęcia miesiąca, które były sprawdzianem fotograficzno-artystycznych umiejętności ich autorów. Konkursy wytwarzały specyficzną atmosferę, której towarzyszyły spore emocje a dyskusje wokół najlepszych jak i słabszych zdjęć miały też swój dydaktyczny wydźwięk – sporo można było się z nich nauczyć.